Thema’s > Hongaarse Muziek

Op deze pagina wordt verder ingegaan op de typisch Hongaarse muziek. Het is onmogelijk om al deze verschillen te belichten en beschrijven zonder een boekenkast te vullen, maar we willen toch graag een overzicht trachten te geven.

Net zoals de Hongaarse taal is ook de Hongaarse muziek een geïsoleerd gebleven. De Hongaarse taal noch de Hongaarse muziek vormen ook maar enige verwantschap met de omringende culturen. Hongaarse muziek kent heftige emoties en is zeer meeslepend. Zij uiten zich in zeer langzame klaagliederen, maar ook in de meest opwindende zigeunercsárdás. Veel Hongaarse muziek klinkt weemoedig. Bij Hongaarse muziek wordt door ons meestal direct gedacht aan zigeunermuziek. Zigeuners in Hongarije hebben zoals overal waar ze speelden de traditie van het land (in dit geval Hongarije) genomen en deze aan hun eigen wijze van spelen aangepast, om e.e.a. beter in het gehoor van het publiek te laten vallen. Zo is de Olah-muziek authentieke, haast verborgen gebleven zigeuner muziek uit hartje Hongarije. Maar er bestaat meer Hongaarse muziek: traditionele dorpsmuziek.

Hongaarse muziek en dans heeft veel eeuwenoude Midden- en West-Europese elementen bewaard. Deskundigen herkennen hofdansen uit de Middeleeuwen en de renaissance, zoals de quadrille (négyes). Mede dankzij een goede band tussen adel en de boeren, zijn in Hongarije hofdansen populair geworden bij het gewone volk. Ook de dans wordt gekenmerkt door ernst, perfectionisme, trots en schoonheid.

In het voormalige Oostblok symboliseerde Westerse popmuziek een dubbel ondergronds verzet. Niet alleen tegen de oudere generatie, maar vooral ook tegen ‘het systeem’. Wat aan de oppervlakte kwam, verscheen op door de staat gecontroleerde platenlabels.

Muziek is een vorm van literatuur. Want wie onderdrukt wordt kan in poëzie vol metaforen zijn woede kwijt. En eenmaal gezongen verdubbelt nogmaals de kracht ervan. Dat gebeurde met het het gedicht en klaaglied Keserves. Het ontstond eind 19de eeuw in Transsylvanië. Oostenrijkers lokten daar jonge mannen weg om in hun leger dienst te doen. De groep Csókolom zette dit lied over een geronselde soldaat op de plaat: “De vogel is gevlogen, de kooi is leeg. Er kwam een brief. Iemand zal in de lente terugkeren. En anders wanneer het koren bloeit. En anders wanneer de vruchten rijp zijn, Is hij er niet bij de oogst, dan weet je dat hij voorgoed verdwenen is”.

Ando Drom kan gerekend worden tot de meest succesvolle Roma-ensembles van Hongarije. De naam is een geuzennaam: het betekent ‘onderweg’ en verwijst naar een volk dat altijd op pad is. Het instrumentarium bestaat dan ook uit simpele zaken die je onderweg met paard en wagen bij de hand hebt: de menselijke stem, wat potten, pannen en lepels. In O nanasi bezingen ze de wederwaardigheden van een arme drommel die zijn paarden moet verkopen.

Overzicht Hongaarse klassieke meesters

• Tinodi Lantos Sebestyén 1505 -1566
• Bakfark, Balint Valentin 1507-15/8/1576
• Kajoni János 1630 -1687
• Erkel, Ferenc 7/11/1810 – 15/6/1893 (GB)
• Franz Liszt Page (Midi files) (GB)
• Heller, Stephen 15/5/1813 – 14/1/1888
• Mosonyi, Mihály 2/9/1814 – 31/10/1870
• Goldmark, Károly 18/5/1830 – 2/1/1915
• Joseph Joachim
• Edward Poldini
• Hubay, Jenö 15/9/1858 -12/3/1937)
• Ferenc Lehár 1870- 1948)
• Dohnanyi, Erst Von 27/7/1877 – 9/2/1960 (GB)
• Bartok Midi Page 25/3/1881 – 25/9/1945 (GB)
• Kodály Zoltán, 16/12/1882 – 6/3/1967 (GB
• Lajtha
• László 30/6/1892 – 16/2/1963
• Emerich Kálmán 1882 – 1953
• Francis Vecsey
• Joseph Szige
• Seiber, Mátyás 4/5/1905 – 24/9/1960
• Rozsa, Miklos 18/4/1907 – 1995
• Darvas, Gábor 1911-1985

Hongaarse Folkloristische muziek

• Netwerk Hongaarse Volksmuziek
• Hungarian Folk Collection