Vrije verkiezingen Het eerste vrij gekozen sinds de invoering van het eenpartijstelsel in 1948 werd in april 1990 geïnstalleerd. De daaraan voorafgaande verkiezingen van 25 maart waaraan veertig partijen deelnamen, leverden een grote overwinning op voor het Hongaars Democratisch Forum. De voormalige communisten werden naar de zijlijn van de politiek verwezen. De opkomst van de kiezers was echter opvallend laag: 50%.
Grondwet De Hongaarse grondwet is aangenomen op 20 Augustus 1949. De officiële titel is Grond wet van de Republiek Hongarije”. Tot op heden heb ik geen Nederlandse vertaling kunnen vinden van de Hongaarse grondwet.
Parlement Het van Hongarije, de Nationale Assemblée (Országgyülés), bestaat uit één kamer met 386 zetels. De volksvertegenwoordigers worden voor vier jaar gekozen door stemgerechtigde inwoners van 18 jaar en ouder. Hongarije kent een kiesstelsel dat zowel op evenredige vertegenwoordiging als op een districtenstelsel gebaseerd is.
Wetgevende en uitvoerende macht Het vormt de wetgevende macht; de uitvoerende macht berust bij de president en de Raad van Ministers. De president wordt door het gekozen voor een termijn van vier jaar en kan hooguit één keer herkozen worden. In 1990 werd voorgesteld om de president direct door de bevolking te laten kiezen, maar het referendum dat hierover moest beslissen, kende een te lage opkomst. Het benoemt op aanbeveling van de president de Raad van Ministers, die geleid wordt door de premier en die de feitelijke leiding heeft over het bestuur van het land. Het regionale bestuur wordt uitgevoerd door 20 provincies, waarvan de hoofdstad er één is. De provincies zijn verder onderverdeeld in 128 districten en 3199 gemeenten.
Politieke partijen De belangrijkste politieke partijen zijn: het Verbond van Jonge Democraten-Hongaarse Burgerpartij (FIDESz-MPP), de Hongaarse Socialistische Partij (MSzP, voortzetting van de Hongaarse Socialistische Arbeiderspartij, die jarenlang de dienst uitmaakte), de Partij van Kleine Landeigenaren (FKgP), de Alliantie van Vrije Democraten (SzDSz, liberalen), het Hongaars Democratisch Forum (MDF, centrum-rechts) en de Hongaarse Gerechtigheidspartij (MIEP).
Presidenten van de Hongaarse republiek
Mátyás Szürös 23 Oktober 1989 tot 2 Mei 1990 MSzP (interim president)
Árpád Göncz 2 Mei 1990 tot 4 Augustus 2000 SzDSz
Ferenc Mádl 4 Augustus 2000 – 2005 Behoort niet tot een politieke partij.
László Sólyom 2005-2010 n/p
Nationaliteit Het is voor Hongaren die naar Nederland komen mogelijk om na 5 jaar (wonen en werken hier) of na 3 jaar met een Nederlander gehuwd te zijn de Nederlandse nationaliteit aan te vragen. De IND zal in alle gevallen verzoeken om dan afstand te doen van de Hongaarse nationaliteit, maar dit is niet nodig. Het is een kwestie van enkele gangen naar het stadhuis, een flinke papierwinkel, en ca. een jaar geduld. Vroeger ging dit veel sneller (in 1966 had een Hongaarse immigrant op de tweede dag in Nederland het Nederlandse paspoort, maar ja, toen stond het woord “schijnhuwelijk” ook nog niet in de Van Dale).
Hongaren die in het verleden afstand hebben gedaan van hun Hongaarse nationaliteit en de Nederlandse hebben aangenomen kunnen onder bepaalde omstandigheden de Hongaarse nationaliteit weer aanvragen en de Nederlandse daarnaast behouden. Daarvoor heeft u een geboortebewijs nodig. Maar daar kan u in Nederland niet aankomen. Betekent dus dat u naar Hongarije moet om in uw geboorteplaats deze aan te vragen. U moet dan naar het gemeentehuis/stadsdeelkantoor op de afdeling “anyakönyvhivatal” waar je het dokument kunt aanvragen. U heeft voor zover mij bekend alleen de juiste gegevens omtrent namen en geboortedata nodig (van uzelf en uw ouders). De wachttijd en kosten variëren per kerület. U kunt dus beter vanuit hier vast informatie opvragen. Politiek gezien ligt de dubbele nationaliteit erg gevoelig, en mogelijk in de (verre) toekomst is het niet meer mogelijk om 2 nationaliteiten erop na te houden.
Toetreding van Hongarije tot de Europese Unie Hongarije diende als eerste van de Oost- en Midden-Europese landen een aanvraag in voor het EU-lidmaatschap. Bij de val van de muur in 1989 was Hongarije al vrij sterk op het westen georiënteerd, en sinds die tijd is dat alleen maar voortgezet. Zowel in politiek als in economisch opzicht zijn sinds 1989 goede vorderingen gemaakt. Meer informatie over de Hongaarse toetreding tot de Europese Unie vindt u hier.
Bij de parlementsverkiezingen van 2010 was de uitslag als volgt:
- Fidesz, 227 leden
- Hongaarse Socialistische partij (MSZP), 59 leden
- Jobbik, 47 leden
- KDNP, 36 leden
- LMP 16 leden