Sinds Hongarije zich in 1989 definitief losmaakte van de Sovjet-Unie, is het er economisch nooit goed bovenop gekomen. De Europese Unie zou in 2004 de uitkomst moeten worden; eindelijk welvaart. Voor veel Hongaren wordt het een teleurstelling. De verhoudingen met de EU staan daardoor op scherp.
De afgelopen jaren zijn de spanningen tussen de EU en de regering onder leiding van Viktor Orban, die sinds mei 2010 aan de macht is, toegenomen. De EU bekritiseerde een in december 2010 aangenomen mediawet die door Brussel werd gezien als een beperking van de persvrijheid en die bijvoorbeeld voorzag in boetes tegen individuele mediakanalen wegens “onevenwichtige berichtgeving”. De Hongaarse regering verzachtte vervolgens een aantal regels. Een haastig aangenomen grondwetswijziging die in januari 2012 van kracht werd, stuitte ook op verontwaardiging van de EU. In april 2012 besloot de Europese Commissie een rechtszaak tegen Hongarije aan te spannen bij het Europese Hof van Justitie wegens schending van de EU-verdragen, omdat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht van het land werd bedreigd.
Net als Polen weigert Hongarije vluchtelingen op te nemen volgens het quotabeginsel van de EU. Hongarije heeft ook prikkeldraadhekken geplaatst langs de grenzen met Servië, Kroatië en Roemenië om te voorkomen dat vluchtelingen het land binnenkomen. Een door de regering gehouden referendum waarin de Hongaarse burgers moesten stemmen over vluchtelingenquota mislukte vanwege de lage deelname in oktober 2016.
De aanhoudende schendingen van de grondrechten waren voor het Europees Parlement in september 2018 aanleiding om een procedure tegen Hongarije te starten op grond van artikel 7 van het EU-Verdrag , omdat de rechtsstaat in Hongarije verslechtert. Het jaar daarvoor werd een soortgelijke procedure tegen Polen ingeleid.
Over het geheel genomen pleit Orban voor een ‘Europa van naties’ met duidelijk christelijke en cultureel conservatieve tradities in plaats van de EU in haar huidige vorm.
De Hongaarse koers had ook gevolgen voor de Fidesz-partij in het Europees Parlement. Twaalf Hongaarse Fidesz-parlementsleden maken sinds maart 2021 geen deel meer uit van de EVP-fractie. Fidesz heeft de waarden van de EU geschonden, zegt EVP-fractieleider Weber.